«ՆԱ ՔԱՀԱՆԱ Է» ՄՐՑՈՒՅԹԻ ԱՄՓՈՓՈՒՄՆ ՈՒ ՄՐՑԱՆԱԿՆԵՐԻ ՀԱՆՁՆՈՒՄԸ (տեսանյութ)

Սիրելի ընթերցողներ, ինչպես արդեն շատերդ գիտեք, մարտի 9-ին տեղի ունեցավ «ՆԱ ՔԱՀԱՆԱ Է» մրցույթի հաղթողների (իսկ հաղթող դուրս եկան բոլորը) մրցանակ-գրքերի հանձնումը, որի մասին «Շողակաթ» հեռուստաընկերության կողմից փոքրիկ մի նյութ է պատրսատել: «Շողակաթին», գնահատող խմբին, մասնակիցներին և ընթերցողներին շնորհակալություն հայտնելով՝ ձեր ուշադրությունն ենք ներկայացնում տեսանյութը՝

  

ԱՍՏԾՈ ՏԱՆ ՀՈՎԻՎՆԵՐԸ

Կարդալով բոլոր ստեղծագործություններն էլ «Նա Քահանա է» թեմայով՝ հասկացա մի պարզ ճշմարտություն՝ նրանք բոլորն էլ Աստծո տան հովիվներն են: Նրանցից յուրաքանչյուրը իր դերն ունի յուրաքանչյուր հավատացյալի կյանքում: Նրանք Աստծո տան սպասավորներն են, մեր և Աստծո միջև կապը պահողները, մեզ հոգևոր դաստիարակություն տվողները: Չնայած մենք հոգևոր դաստիարակություն պետք է ստանանք առաջին հերթին մեր ընտանիքներում և (փառք Աստծո ես ստացել եմ այդպիսի դաստիարակություն), բայց յուրաքանչյուր համայնքի քահանա նույնպես պիտի ունենա իր ակտիվ միջամտությունը անձի հոգևոր դաստիարակության հարցում: Յուրաքանչյուր քահանա պիտի քաջ գիտակցի՝ ինչքան բարդ և պատասխանատու գործ է իր ուսերին դրված: Եվ, երբ ես նայում եմ իմ շուրջբոլորը, տեսնում եմ, թե ինչքան աշխատանք կա կատարելու, ինչքան անարդար, չար ու վատ, անկուշտ ու ագահ մարդիկ կան կյանքում, բայց ոչինչ. Աստված մեզանից յուրաքանչյուրից պահանջում է ներողամիտ լինել և ինչպես Վիլյամ Սարոյանն է ասում, արհամարհենք չարն ու վատը, բայց ոչ չար ու վատ մարդկանց: 

ՀՈԳՈՒՍ ՄԵՋ ԳԱՄՎԱԾ ԱՉՔԵՐԸ

Ձայնը… հուժկու, համառ, ազդեցիկ, մինչև հոգուդ ամենա-ամենախորը ակյունները թափանցող ու քրքրող… Լսվում էր ձայնը՝ բարձր, ազդու… անընդհատ ու բուռն հոսում էր դեպի ներսս, հոսում… հետո կամաց-կամաց դանդաղում, հանդարտվում ու խաղաղեցնում…Աչքերը… կլանող, թափանցող, խորը, շաաատ խորը…աչքեր, որ ողջ կյանքիս ընթացքում դեռ մանկուց միշտ դրոշմված են եղել հոգուս մեջ, կյանքիս ամենավճռական պահերին միշտ սաստել ու սթափեցրել: Ուրիշ որևէ մեկի աչքերը այդքան հզոր երբեք չեն մխրճվել հոգիս: Նայում են ներսից ինձ, միշտ հետևում, սաստում, կյանքի կոչում, ոգևորում, խաղաղեցնում հոգուս փոթորիկները… Նայում եմ դեմքին՝ սուրբ ու լուսառատ խորանից մեզ լուսավորող… խիստ է հայացքը, բայց և խաղաղ՝ կարծես անէացած իրականությունից, Սուրբ Հոգով զորացած, կենդանի մի աղոթք դարձած: Գիտեք, փառք Տիրոջը, շատ ու շատ անգամներ և շատ արժանի հոգևորականների միջոցով է Տերն ինձ առաջնորդել դեպի Իր տուն՝ մասնակցելու Սուրբ Պատարագին, ճաշակելու Իր անսպառ քաղցրությունը, ճշմարիտ կյանքի իրական քաղցրությունը…

ՍԵՎԱԶԳԵՍՏ ԼՈՒՍԱՎՈՐ ՄԱՐԴԸ – ՏԵՐ ՍՏԵՓԱՆՈՍ ՔՀՆ. ԻԳՆԱԹԵՎՈՍՅԱՆ

Օրս սովորական օրերից չէր: Միանգամից նոր դեմքեր, նոր մարդիկ: Առաջին անգամ պետք է ոտք դնեի հոգևորականի «հայրական տուն», շփվեի «ընտանիքի անդամների» հետ, այն մեծ ընտանիքի, որը մի ուրիշ աշխարհ է իրականում: Ականջիս ծայրով լսեցի, որ ճանապարհին Տեր Հայրն էլ է մեզ միանալու: «Տեր» և «Հայր» բառերից հասկացա, որ հոգևորական է, մի սովորական եկեղեցու ծառայող` խիստ, սառը հայացքով, գրեթե առանց ժեստերի, ինչպես որ պատկերացրել էի միշտ (մի քիչ իրենց հասկանում եմ): Մի պահ մեր մեքենան կանգ առավ, և եկավ, իմ`այդքան սպասված Տեր Հայրը: Ապշեցի առաջին իսկ րոպեներին.. Ինչպե՜ս…Հոգևորականը ժպտում է ու հետդ խոսում է սովորական մարդկանց պես ու նույնիսկ կատակո՞ւմ է: Չտեսնված երևո՜ւյթ: Նա անմիջական է բոլոր մարդկանց պես…. Փաստորեն բոլո՞րն են այդպիսին: Մտամոլոր ու զարմացած էի, երբ մեքենան կանգ առավ: Ճեմարանում ենք: Նոր դեմքեր, նոր սևազգեստ մարդիկ: Այժմյան և ապագա քահանաներ: Իմ պատկերացումներն իսկապես փոխվեցին հոգևորականների մասին, որ տեսել էի գրեթե միայն եկեղեցում, գրեթե միայն մոմ վառելիս: Ճիշտ է, հասկացա, որ նախկինում թյուր կարծիք եմ ունեցել հոգևոր աշխարհի և մարդկանց մասին, սակայն իմ առաջին տպավորությունը, ի շնորհիվ Տեր Հայրի (դիտմամբ չեմ հոլովում «հայր» բառը, որպեսզի ներքին հոլովմամբ չփոխվի ականջիս սովոր անունը), աննկարագրելի ու անհամեմատելի էր: Երբ դուրս եկանք ճեմարանից, իմ դիմաց հայտնվեց մեր` արդեն ՄԵՐ սիրելի Տեր Հայրը` Տեր Ստեփանոսը՝ սևազգեստ լուսավոր մարդը:

ԵՐԵՔ ՀՐԱՑԱՆԱԿԻՐՆԵՐ (ոչ մրցութային)

Աստծո այս զինվորներին հանդիպեցի մայիսի վերջին Գեղարքունիքի մարզում, Տեր Տաճատ քահանա Դավիդյանի առաջնորդությամբ մեկնել էինք ուխտագնացության:
Նախօրէին տեղած անձրևները տեսնելով՝ հարազատներս համոզում էին չմեկնել: Առավոտյան ամպած էր երկինքը, արևի լույսը սքողող ամպերը ճանապարհի ամբողջ ընթացքին սպառնում էին անձրևի տարափ հեղել երկնքից: Սակայն ուխտավորի համար վատ եղանակ չկա, իսկ ճանապարհին ասվող աղոթքը մոռացնել տվեց գույժ ամպերի սպառնալիքը: Հասանք Ծովինար գյուղ, որտեղի սբ. Աստվածածին եկեղեցում մասնակից եղանք Սուրբ Պատարագի խորհրդին, պատարագիչն էր այդ գյուղի զավակ Տեր Գևորգը: Պատարագին ներկա էին նաև Մարտունու քահանա Տեր Սիմեոնն ու Արծվանիստից Տեր Տիրատուրը: Աներևակայելի է, բայց պատարագի ավարտին եղանակը բոլորովին այլ էր, չքվել էին մեզ սպառնացող ամպերը և երկնքում տիրում էր ջերմացնող արեգակը:

ՆԱ ՔԱՀԱՆԱ Է... (ոչ մրցութային)

Նա քահանա է: Հայր Սուրբ՝ Աստծո օծյալը, ով որոշել է իր կյանքը նվիրել Աստծուն ու մարդկանց: Նա Հայր Սուրբ է, և ես նրան Հայր եմ կոչում: Թեպետ ինձ հայր կոչվելու համար շատ երիտասարդ է, բայց ունի մեծ հայրական սիրտ, ունի դարերով կուտակված իմաստության պաշար, որը ջնջում է մարդու տարիքը, ունի լսելու և հասկանալու մեծ շնորհ: Հետը զրուցելիս ես զգում Սուրբ Օծման զորությունը: Զգում եմ մեծ հոգատարություն ու կարեկցանք ու շատ աննկատ օգնելու ցանկություն: Անգամ շատ դեպքերում, մարդկանց օգնելիս աննկատ մնալու համար, ինձ է դիմում օգնության խնդրանքով: Ես էլ օգնում եմ ու ականատեսը դառնում, թե ինչպես է Աստծո ու մարդկանց միջնորդը մոլորված զավակներին մեկ-մեկ հավաքում ու տանում եկեղեցի: Սուրբ Պատարագի ընթացքում Խորանում փայլուն սպասավոր է կանգնած, եկեղեցու բակում՝ շատ հոգատար հայր: Մի փոքր բարկացնելու դեպքում սիրով խիստ հանդիմանում է: Տեսնում ես, որ ծնողների հետ ինքն էլ զավակ է:

Ո՞Վ ՀԱՂԹԵՑ «ՆԱ ՔԱՀԱՆԱ Է» ՄՐՑՈՒՅԹՈՒՄ

57 ստեղծագործություն, 44 մասնակից, ովքեր գրեցին 41 հոգևորականների մասին. այս է վիճակագրությունը Սրբոց Ղևոնդյաց տոնին նվիրված «ՆԱ ՔԱՀԱՆԱ Է» մրցույթի, որը մեկ ամսվա ընթացքում ոգևորեց, հուզեց, հույս ու հավատ ներշնչեց բազմահազար ընթերցողների (ապացույց՝ մեծաթիվ այցելություները և սիրառատ մեկնաբանությունները):

Հեղինակներից մեկն իր պատումը սկսել էր հետևյալ գեղեցիկ տողերով.

Ո՜վ Դու Աստված, տուր ինձ ուժ,

որպեսզի Քո օրհնյալ կամքին

ի հաճություն լինի այս գիրը...

Չափազանց մխիթարիչ է տեսնելը, թե որքան մեծ է Առաքելական Սուրբ Եկեղեցու հավատավոր զավակների սերը իրենց Հովիվների հանդեպ, որքան նախանձախնդիր են մարդիկ՝ դեռահասներից մինչև հասուն տարիքի անձնավորություններ, իրենց կյանքի վկայությունները բերելու, բարու ու լավի մասին վկայելու և Աստծո փառքը վեր հանելու համար: Այո՛, այս մրցույթը գովեստի մրցույթ չէր, այս մրցույթը մարդահաճություն սերմանող մրցույթ չէր, այլ Բարձրյալի կամքի, Ամենակալ Աստծո փառքն ու սերը վեր հանելու փոքրիկ մի ճիգ էր: Այն բարին, դրականն ու լուսավորը, որ առօրյա բամբասկոտ գաղջության մեջ սփռեցին մրցույթի մասնակիցները, ոչ միայն գնահատանքի նվեր եղավ հավատացյալից հոգևորականին, այլև, վստահաբար, բարի պտուղ եղավ շատուշատ հոգեբեկների համար, մխիթարություն՝ հուսահատների համար, դարձ՝ թերահավատների համար, հաստատում առաքինիների համար և ի վերջո զորացում ու աղոթք հենց «Ղևոնդյաց սերնդի»՝ քահանա հայրերի համար:

ՆԱ ՔԱՀԱՆԱ Է (ոչ մրցութային)

Ծնկաչոք սկսվող հոգու վերելք…
Սև ծալքերն ունեն խնկագույն բույր, և փեշերը երկար` սրբորեն հին քարերի հպում, ճերմակ օձիքը շղթայված է խոնարհությամբ, կրծքին խաչ` ծանրացած դողդոջ շուրթերի հավատի համբույրներով:
Գիշերվա մեջ ապրող մթության գույնն ունի, որ սահում է նորածիլ կանաչի վրայով:
Կյանքի փոշին է խունացնում սևը նրա:
Աղմուկի մեջ լռած շրշյուն, որ հանգչում է դիպչելով եկեղեցի տանող աստիճաններին:
Լայն թևքի տակից բարձրացող ձեռք, որ վերին օրհնությունն է խաչակնքումով դրոշմում գլխիկոր մարդկանց և խոնարհ հավատացյալների միաձույլ բազմության վրա:
Անեղծ ճերմակի վարդաբույր շրշյուն…բարակ մատների մեջ սեղմված ծաղիկներ…
Երկու գլուխ, իրար այնքան մոտ ու սրտեր բաբախող անհայտ տարածության հուզմունքի մեջ:
Լայն թևքի տակից բարձրանում է ձեռքը` սեր միացնող ձեռքեր:
Ջուր ցողող ձեռքեր…անգիտակից ճիչ մանկան, լույս արցունքներ աչքերում, դեպի նորն ուղղորդող սև թևքերի տակ սեղմված թաց ձեռքեր:

ՆԱ ՔԱՀԱՆԱ Է - ՏԵՐ ՍՈՂՈՄՈՆ ՔՀՆ. ՄԻՆԱՍՅԱՆ

Հայ Առաքելական Սուրբ Եկեղեցու հիմքը հայ հոգևորականն է: Դարերի խորքից մինչև այսօր Հայոց Եկեղեցու նվիրապետական աստիճանի բոլոր հոգևորականներն եղել են ժողովրդի կողքին ու կիսել նրա հոգսը, դարդն ու ցավը: Ժողովրդի ծոցից դուրս եկած ու ժողովրդի հետ քայլող հոգևորական է Տեր Սողոմոն քահանա Մինասյանը: Բարեպաշտ քահանան ամեն օր շրջում է իր քաղաքում ու սփռում Աստծո Խոսքը, իսկ ժողովուդը մեծ սիրով ու սպասումով ընդունում են Տեր Հոր խորհուրդները: Մեծ իրադարձություն է տեղի ունենում մեր դպրոցում, երբ քահանան այցելում է մեզ: Բոլորս շտապում ենք ողջունելու Տեր Սողոմոնին: ‹‹Օրհնեցե՛ք, Տեր Հայր››,- անմեղ ու մանկական ձայնով մոտենում են երեխաները: Իսկ քահանան, իր աջը դնելով երեխաների գլխին, հայրաբար ժպտում ու ասում է. ‹‹Աստվա՛ծ օրհնի, զավա՛կս››: Տեր Սողոմոնը քարոզն սկսում է ‹‹Հայր մեր››-ով: Աղոթքի հնչյունների տակ բոլորս զգաստանում ենք, ու օդը լցվում է խորհրդավոր բույրով: Քահանայի խոսքն այնքան տպավորչ է ու դյութիչ, որ բոլորս նոր ուժ ենք ստանում: Խնկաբույր քարոզից հետո Տեր Սողոմոնը պատասխանում է աշակերտների ամենատարբեր հարցերին ու գոհացնում նրանց: Վերջում բոլորս մոտենում ենք նրան ու օրհնություն ստանալով՝ հրաժեշտ տալիս միմյանց նորից հանդիպելու ակնկալիքով:

ՔՐԻՍՏՈՍԻ ԼՈՒՅՍԸ ՏԱՐԱԾՈՂԸ

«Յիշեցնում եմ քեզ, որ վերարծարծես Աստծու շնորհը, որ տուի քեզ՝ 

իմ ձեռքերը դնելով քեզ վրայ, որովհետեւ Աստուած մեզ երկչոտութեան ոգի չտուեց, 

այլ՝ զօրութեան, սիրոյ եւ զգաստութեան»։

Սուրբգրային այս տողերը միշտ վրիպել են իմ ուշադրությունից: Սկսեցի նկատել դրանք միայն վերջերս: Դա պատահեց այսպես….

Իմ պատմությունը...

Երբ ծառը կտրում են իր արմատից, այն սկսում է թոշնել ու մահանալ: Այդպես էլ մարդն է: Չի կարող ապրել լիարժեք, երբ նրան կտրում են հայրենի հողից: Եվ ահա մի օր ես ինքնակամ պոկեցի ինձ հայրենիքիցս և մեկնեցի Մոսկվա: Միայն տարիներ հետո ես հասկացա, որ իմ այս քայլն անհրաժեշտ էր ոչ միայն ապագայիս` երկրային բարիքների, այլ նաև հոգևոր զարգացմանս համար:
Մասնագիտությանս բերումով Երևանում ես հնարավորություն չունեի ամեն կիրակի հաճախել եկեղեցի: Իհարկե, ընկերներիս հետ պարբերաբար գնում էինք Էջմիածին, երբեմն մորաքրոջս հետ Երևանի Սուրբ Գրիգոր Լուսավորիչ Եկեղեցում մասնակցում Սուրբ և Անմահ Պատարագին: Սակայն ես նման էի մի մարդու, ով կարող է գեղեցիկ ու երկար խոսել Աստծո մասին, բայց չխոսել Նրա հետ: Մոսկվայում ես հնարավորություն ստացա վերանայել և փոխել կյանքս:

ՄԵՐ ՆՈՐ ՀՈԳԵՎՈՐ ՀՈՎԻՎԸ

Արդեն մեկ շաբաթ է անցել այն օրից, ինչ այն մարդը, ում մասին գրելու եմ, քահանա է ձեռնադրվել:
Տեր Ներսես Խանանյանի հետ ես ծանոթացել եմ դեռևս այն ժամանակ, երբ նա սարկավակ էր և կրում էր Դանիել անունը:
Տեր Ներսեսը միշտ ակնածանք է առաջացրել մեզ մոտ: Չափազանց բարի, հասկացող ու անկեղծ մարդ, որն անբողջությամբ նվիրված է Աստծուն և իր կոչումին: Ամեն անգամ նրան տեսնելուց սիրտս լցվում էր մի անբացատրելի զգացումով: Ուրախ էի մտքից, որ մեր եկեղեցին ունի այդպիսի սպասավորներ: Սակայն չէի համարձակվում մոտենալ և խոսել նրա հետ:
Ես երբեք չեմ մոռանա այն օրը, երբ առաջին անգամ զրույցի բռնվեցի Տեր Ներսեսի հետ: Այն տևեց մի քանի ժամ: Ժամերն անցնում էին, իսկ ես չէի ուզում ընդհատել նրան: Առաջին իսկ զրույցի ժամանակ ես պատմեցի իմ ամենանվիրական ու թանկ ապրումների մասին: Այդպես երևի միայն հոգևոր հորս հետ էի կարողանում անկեղծանալ: Հիմա նաև Տեր Ներսեսի: Դժվար է բառերով նկարագրել այն ապրումներն ու զգացումները, այն հոգևոր թռիչքը, որն ես ապրեցի Տեր Հոր հետ առաջին անգամ խոսելիս:

ՆԱ ՔԱՀԱՆԱ Է - ՏԵՐ ՀԵԹՈՒՄ ՔՀՆ. ԹԱՐՎԵՐԴՅԱՆ

Երբ թվում էր, որ այլևս հույս չկա, երբ ևս մի քանի տարի և ամեն բան պիտի կորսվի, Աստված նրան ուղարկեց մեզ համար` հույսի ու փրկության ճանապարհը վերագտնելու:
Յոթանասուն տարիներ ավել քահանա չունեինք: Մեր քաղաքի փոքրիկ եկեղեցին կարոտ էր ժամերգության ու պատարագի ձայնին:
Եվ ահա եկավ օրը, երբ պիտի հանդիպեինք մեր քահանային առաջին անգամ: Բոլորս էլ սրտի թրթիռով էին սպասում, քանզի մեզ համար շատ կարևոր պահ էր:
Հանդիպեցինք... երիտասարդ, ավյունով լի, խելացի այդ մարդուն, ով պիտի փոխեր համայնքի կյանքն ամբողջովին...
Դեռ շաբաթներ չանցած` եկեղեցին լի էր հավատացյալներով, բոլորը գալիս էին լսելու նրա քարոզները, որոնք նա ջանասիրաբար թարգմանում էր հավատացյալներին հասկանալի լեզվով, քանզի նրանց մեծ մասը հայերեն չգիտեն, և ոմանք էլ հայ չեն:
Ծաղկում է մեր համայնքն ամեն օր... մթնոլորտը բուրում է հայերեն, մարդիկ խոսում են հայերեն և, որ ամենակարևորն է, բոլորիս հոգիները լի են հավատքով, առ Աստված մեր սերն էլ ավելի է զորացել, ամրացել, կայունացել, քանզի մեր Տեր Հայրը ոչինչ չի խնայում, դրան հասնելու համար...
Տերը ողորմած գտնվեց Ռումինիայի հայոց թեմի Պիտեշտ քաղաքի հայ համայնքի նկատմամբ... Թերևս անկարելի է այդ վերածնունդը բառերով նկարագրել...

ԱՍՏԾՈ ԿԵՆԴԱՆԻ ՏԱՃԱՐ (ՏԵՐ ԵՐԵՄԻԱ ԱԲԵՂԱ ԱԲԳԱՐՅԱՆ)

Ահա եկան մարգարեները և մարգարեացան աշխարհի փրկչի մասին, հետո եկան առաքյալները և փրկչի մասին կենդանի վկայություն տվեցին: Աշխարհում Աստծո ներկայությունը Սուրբ Հոգին է, որ բնակվում է Աստծո սուրբ տաճարում և մարդկանց հոգիներում: Տեր Հիսուսն ասում է. «Չգիտէ՞ք, որ Աստծու տաճար էք դուք, եւ Աստծու Հոգին է բնակւում ձեր մեջ: Եթէ մէկն Աստծու տաճարն ապականի, Աստուած էլ նրան պիտի ապականի. որովհետեւ սուրբ է Աստծու տաճարը, որը ԴՈՒՔ էք» (Ա ԿՈՐՆԹ. 3:16-17):
Հաճախ տխրում եմ, որ աշխարհի վախճանը գալու է. Տերն ասում է. «Ճշմարիտ եմ ասում ձեզ, որ չի անցնի այս սերունդը, մինչեւ որ այս բոլորը կատարուեն:

ՆԱ ՔԱՀԱՆԱ Է - ՏԵՐ ԱՐԱՄ ՔՀՆ. ՂԱԶԱՐՅԱՆ

Նա քահանա է, իսկ երբ ծանոթացանք դեռևս սարկավագ էր. Սեյրան սարկավագը…
Մարդկային եզակի որակով ու հատկանիշներով օժտված մի մարդ, Աստծուն ծառայելու յուրահատուկ նվիրում ու ավյուն ունեցող հոգևորական, բառիս բուն և լայն իմաստով հոգևորական…
Երկար մտածում էի, թե ինչպես ճիշտ բնորոշել Տեր Հորը. նրբանկատ է, նկատում է այն, ինչ շատերը լայն բացած աչքերով էլ չեն տեսնի, համեստ է դրսևորումներում, անմիջական և ջերմ՝ շփման մեջ, լիասիրտ եռանդուն և անձնվեր՝ մարդկանց հոգևորապես օգնելու և Աստծուն առաջնորդելու գործում, դե իսկ նրա հումորի արտակարգ սուր զգացումի մասին նույնիսկ ավելորդ է խոսել. մեծ գիտակ է այդ հարցում… Նրա մասին կարելի է երկար խոսել, բայց ես կարճ կլինեմ, որովհետև չեմ կարծում, թե որևէ դեպքի պատմություն կամ որևէ բառ կասի նրա մասին ավելին, քան աստվածաշնչյան այն խոսքը, որը շատ տեղին է այս պարագայում. «Ծառը պտղից է ճանաչվում»։ Անհնար է ասել «Մանանա» (խոսքս «Մանանա» երիտասարդական-քրիստոնեական ծրագրի մասին է) և չհիշել Տեր Արամին, ով այս ծրագրի հիմնադիրներից է։ «Մանանա»-ի միջոցով շատ երիտասարդներ իրենց ուղին գտան և դեռ գտնում են դեպի Մայր Եկեղեցի, դեպի Աստված։

ՏԵՐ ԳՐԻԳՈՐ ԲԵԿՆԱԶԱՐՅԱՆԸ

Ինչպե՞ս ճիշտ սկսել Աստծով ապրելու իմ պատմությունը: Մի անգամ ես եկա եկեղեցի՞: Թե՞ մի անգամ Աստված ինձ բերեց իր մոտ: Երևի երկուսն էլ: Հոգևոր կյանքում անհրաժեշտ են Աստծո կամքն ու մարդկային ցանկությունը: Եվ այսպես, մի օր ես հայտնվեցի Մոսկվայի Սուրբ Հարություն եկեղեցում:
Հենց այդ ժամանակ էլ ես նկատեցի մի մարդու, ում անունը Մհեր Բեկնազարյան էր ( հիմա արդեն` Տեր Գրիգոր):
Ես տեսել էի, որ նա բարձրանում է Խորհան, և որոշեցի նրան խնդրել պատմել Սուրբ Պատարգի մասին: Զարմացած էի, թե ինչ եռանդով և ոգևորվածությամբ էր պատմում իր ծառայության, եկեղեցու և Սուրբ Գրքի մասին: Զրույցի ավարտին Տեր Գրիգորն ինձ առաջարկեց դառնալ Հայ Առաքելական Եկեղեցու «ՆՈՒՌ» երիտասարդաց միության անդամ:

ՆԱ ՔԱՀԱՆԱ Է - ՏԵՐ ԶԳՈՆ ՔՀՆ. ԱԲՐԱՀԱՄՅԱՆ (slide)

«ՆԱ ՔԱՀԱՆԱ Է» մրցույթին ներկայացված հերթական ստեղծագործությունը բացառիկ է ոչ միայն այն առումով, որ իր ձևաչափով է յուրահատուկ, այլ նաև այն բանով, որ հեղինակը ամենից երիտասարդն է բոլոր մասնակիցների մեջ՝ ընդամենը 12 տարեկան: 

Շատ ողջունելի է:

Միքայել Հախվերդյան

Նյութը ներկայացված է «ՆԱ ՔԱՀԱՆԱ Է» 

մրցույթի շրջանակներում:

ՀՐԱ՜ՅՐ ԿԱՄ ԱԼ ԳՈՒՑԵ ՀԱ՜ՅՐ ՄԵՍՐՈՊ

Օրհնութիւն Ձեզի, քանի դուք հաւատացիք՝ թէ Հայց. Եկեղեցին քաղցր եւ հարազատ հաստաութիւն մըն է՝ Աստուծոյ գերագույն պարգեւը հայութեան: Թէ Հայց. Եկեղեցին ոգի է, ուժ է, լույս է. անոր ջահակիրներըէ Լուսաւորիչ եւ Ներսէս, Սահակ եւ Մեսրոպ, Նարեկացի եւ Շնորհալի, Խրիմեան եւ Զարեհ Սքանչելի «Լուսավորեցին մռայլ մեր պատմութեան, բացուելով անոր մութերուն վրա, եւ լուսավորելով մեր պատմութեան ուղին»: Եւ թէ Հայց. Եկեղեց տապանակ ուխտին է, ուր դրած ենք հայ հաւատքին մանանան, ոսկի սափորր հայ արեուստին, հայ գրչին, հայ ծէսին եւ աղօթքին, գումարը այն հոգեկան եւ մտաւոր իրագործումներուն, որոնք հայ ուղին կը յատկանշեն Աստուծոյ մերձեցումին:

Մեսրոպ Արքեպիսկոպոս Աշճյան 

Դուրս եկա պատշգամբ: Արևն այնքան գեղեցիկ էր, փռել էր իր արքայական շողերը՝ փորձելով մեղմացնել մարդկանց հոգիները՝ կարոտ ջերմության: Ժպտադեմ հայացքով հետևվում է ամպի փոքրիկ ծվեններին, և փորձում պատկերացնել ինձ ծանոթ կամ գուցե անծանոթ պատկերներ մարդակնց: Եվ հենց այդ ժամանակ էր, որ տեսա ինձ հարազատ մի հոգևորականի պատկեր՝ կարմիր պատմուճանը հագին, և մի հաղթական թագ գլխին: Իհարկե՛, ա՜խ ինչպես կարող էի մոռանալ նրան: Շատ փոքր էի, երբ նա հյուր եկավ մեր տուն, սակայն հիշում եմ նրա բարի ժպիտը, անգին մարգարիտները, որոնք շաղ էր տալիս շուրթերից, նրա մեծ սերը մարդկանց հանդեպ և նվիրվածությունն ու հավատարմությունը՝ Աստծուն: Իսկույն տուն վազեցի: Վերձրեցի թուղթն ու գրիչը և առանձնացա սենյակումս:

ԿՈՄԻՏԱՍԻՆ

Ինչպես Մաշտոցը մեկենասությամբ

Արքայի հայոց

Ընծայաբերեց իր ժողովրդին տառերի ոսկին`

Մտահայեցմամբ, տքնանքով ոգու,

Այնպես էլ մի օր հայոց մեղեդին

Մեծն Կոմիտասի ձեռքով սրբագրվեց

Ու նոտայագիր հանձնվեց դատին իր ժողովրդի,

Տառերի պես, տաղերի ոսկին` անխառն ու մաքուր,

Հնչում է հիմա իբրև երկնքից իջած մանանա,

Աղոթահյուս շարականների լուսապսակով

Մտնում տուն ու դուռ ու եկեղեցի,

Խոնարհվում մաքուր սնար ու բարձի,

Մե՛կ մոլորյալին բերում է դարձի,

Մե՛կ շնորհյալին թևեր է տալիս անհունի, բարձրի,

Մե՛կ Կռունկ դառնում,մե՛կ էլ Անտունի...

Հովիվ ու գեղջուկ խաղիկը առած,

Պարապ-անպարապ, շուրթով ծարաված`

Տնետուն բերին ու... անցյալից` ներկա,

Մինչ ճեմարանական լույսերով օծուն

Պատանի ձայնն ու շնորհը հանկարծ

Լսողին գերեց,

Հմայեց այնքան,

Մինչև նա արդեն խաղիկների մեջ խայտանքն էր փնտրում

Իր հող ու ջրի,

Ցոլանքը` լույսի,

Կամուրջը` հույսի,

Մեղեդին այնքան պարզ էր, անաչառ,

Ասե՛ս ծաղկումն էր թևավոր բույսի,

Ասե՛ս թռիչքն էր հեգ տատրակների`

Արտերի միջով,

Ուր ցել էր անում գութանն իր տիրոջ`

Հորովելի տակ...

Հորովե՜լ, ջա՜ն հորովել...

ԱՌԱՎՈՏՅԱՆ ԽՆԿԱՐԿՈՒՄԻՑ ՄԻՆՉԵՎ ԵՐԵԿՈՅԱՆ ԱՂՈԹՔ (15 լուսանկար)

Առավոտյան աղոթքի ու արևաշող խորհրդավորության մեջից լսվում է Նրա ձայնը. օրհնություն, աղոթք, գոհություն... Օրվա նման Նա էլ լուսավոր է: Մի Անկեզ մորենի իր համայնքի համար: Ու երբ քայլում ես այս Բարի ու Կարեկից հոգևորականի կողքով, անկախ ամեն ինչից դառնում ես խոնարհ ու կարեկից, սիրառատ քրիստոնյայի նման հոգիդ ցնծում է: Գոհաբանական ժպիտդ չի իջնում դեմքիցդ, երբ բոլորը՝ մանուկներ, երիտասարդներ ու տարեցներ շտապում են դեպի Նա՝ օրհնությունն ստանալու, և ինչպես Հայրը, այնպես էլ այս հոգևորականը օրհնում է, խրատում....
Ո՞րն է Նրա առաքելությունը. լինել Քահանա: Քահանա՝ կարգված Ամենասուրբ Երրորդության անունով, քահանա, ոչ միայն խոսքով, այլ՝ գործով, հոգով և մտքով: Եվ մտքերի մեջ խորասույզ՝ եկեղեցու բակ մտնելիս, երկնքից ասես լույս իջնի վար: Եդեմական խաղաղության ու աստվածային լռության մեջ՝ համատարած օդ դարձած լսվում է Տեր Հոր զորավոր աղոթքը: Նրա՝ եկեղեցի ամեն մուտքի հետ, Աստծո այս գողտրիկ ու համեստ տունը՝ եկեղեցին, բացվում է նորովի, Աստծո ծառան դառնում է յուրաքանչյուրի մի մասը: Ինչպես Մատթեոս Ավետարանիչն է նշում. Հիսուսի խոսքերն իր առաքյալներին, թե՝ «Դուք եք երկրի աղը» (Մատթ. 5:13), այսօր իր համայնքի աղն ու լույսը առատորեն բաժանողն է Տեր Հայրը, դեպ Աստծուն ձայնողը:

ՆԱՀԱՏԱԿ ՔԱՀԱՆԱՅԻ ՇՈՒՆՉԸ

Ամեն մեկը հավատքին գալու իր պատմությունն ունի: Այսօր երջանիկ ենք այնքանով, որ մեր հայրենիքում ազատ ենք եկեղեցի գնալու,Սուրբ Պատարագին մասնակցելու,ամեն ժամ և ամեն տեղ Աստծուն փառաբանելու …
21-րդ դարում ապրողին դժվար է պատկերացնել, որ դեռևս ոչ հեռու անցյալում այս ազատությունն անիրականանալի երազանք էր շատերի համար: Երազանք էր քահանայի դստեր համար Ժամ գնալը, այնքան բաղձալի, որ երեխաներից թաքուն, չորսամյա թոռան ձեռքը բռնած, շտապում էր եկեղեցի: 20-րդ դարի կեսն էր, մանկան համար անհասկանալի էր սիրելի տատի հուզմունքն ու աղոթքը, հասկացավ հետո…
Հասկացավ, պատմեց թոռներին, որ իմանան ինչ ունեն հիմա և առժեքը չեն գիտակցում: Պատմեց մի նահատակ քահանայի պատմություն, ում շունչը կրողն էր ծնունդով: Խորհրդային տարիներին Գեղանուշ գյուղի վերջին քահանայի մասին էր խոսքը: Քահանայի, ում աչքի առաջ ոչնչացվեց եկեղեցու սրբությունը, ում խոշտանգելով ստիպում էին Աստծուն ուրանալ: Երեխաներից մի քանիսին կորցրած Տեր Հայրը, ավելի մեծ ցավ ապրեց հայ զավակների հոգիների կորուստը տեսնելով: Մտքում անդադար կրկնում էր. «Տեր ողորմեա, չգիտեն ինչ են անում»: Նույնն էր կրկնում, երբ անաստվածների հերթական հարձակումից լուրջ վնասված, անկողին ընկավ: