Showing posts with label Մարտի 8. Show all posts
Showing posts with label Մարտի 8. Show all posts

12.11.12

ԳԵՆԴԵՐԱՅԻՆ ՀԱՎԱՍԱՐՈՒԹՅԱՆ ԽՆԴԻՐԸ ՀԱՅՈՑ ԵԿԵՂԵՑԻՆ ԼՈՒԾԵԼ Է ԴԵՌԵՎՍ 100 ՏԱՐԻ ԱՌԱՋ


Մարդկության պատմության մեջ,  20-21 դարերը առանձնանում են գենդերների միջև հավասարության հարցի առավել սրումով (ցավոք` հաճախ ոչ պատշաճ), ինչի արդյունքն ու ծնունդն են մի շարք հասարակական շարժումեր ու կազմակերպություններ, մինչև անգամ կանանց կողմից այդքան շատ սիրված Մարտի 8-ը: Այս հոսանքի մեջ քիչ չեն նրանք, ովքեր քրիստոնեությանը մեղադրում են խտրականությունը ավելի մեծացնելու մեջ` ասելով, թե այն, տղամարդկանց վերապահելով աննախադեպ իրավունքներ, կանանց զրկում է դրանցից: 
Իրականում այն, որ Աստծո առջև կին և տղամարդ հավասար են, շեշտում է նաև Աստվածաշունչը Սուրբ Պողոս առաքյալի շուրթերով. «Դուք բոլորդ, որ ի Քրիստոս մկրտվեցիք, Քրիստոսով զգեստավորվեցիք.ուրեմն խտրություն չկա ո՛չ հրեայի և ո՛չ հեթանոսի, ո՛չ ծառայի և ո՛չ ազատի, ո՛չ արվի և ո՛չ էգի. որովհետև դուք ամենքդ մեկ էք ի Քրիստոս Հիսուս» (Գաղ. 3:27-28): Ահա այս խոսքը կազմավորման առաջին իսկ դարերից կենսունակ է եղել նաև Հայոց Եկեղեցում, ինչի արդյունքում սեռրի իրավահավասարության հարցը հասարակական հնչեղություն է գտել և վերջնական վերահաստատման է արժանացել սրանից մոտ 100 տարի առաջ` 1917թ. ապրիլին (ավելի շուտ, քան ցիվիլ Եվրոպայում) Գևորգ 5-րդ Վշտակիր Կաթողիկոսի (1911-1930թթ) մի կոնդակում, որը ՍՊԱՍԱՎՈՐԻ խորհրդով հատվածաբար ներկայացնում եմ ընթերցողի ուշադրությանը:  

Մեր սիրեցեալ որդիներին եւ մեր Լուսոյ Մայր Ս. Էջմիածնի հարազատ զաւակներին, ամէն դասակարգի այր եւ կանանց, որոնք բնակւում են քաղաքներում եւ գիւղերում, ուրախակցական ողջոյն, Հայրապետական եւ Միածնաէջ Ս. Տաճարիցս եւ մեր Ս. Հօր բազմաչարչար Գրիգոր Լուսաւորչի առաքելական գահից օրհնութիւն.

13.4.11

ԱՎԵՏՈՒՄ` ՏՈՆ ՄԱՅՐԵՐԻ


Մայր և կույս` աղախին Քրիստոսի,
Որ բարեխոսդ ես միշտ աշխարհի, 
Քեզ երանեն ամենայն ազինք,
Քեզ երանեն ամենայն ազինք: 
(շարակնոց) 
Հայաստանում, ի տարբերություն աշխարհի մի շարք երկրների կանանց նվիրված 2 տոն են նշում` «Կանանց միջազգային տոն» մարտի 8-ին և «Մայրության ու գեղեցկության տոն» ապրիլի 7-ին: Ընդ որում այս երկու տոների ժամանակագրական մերձավորությունը առիթ է հանդիսացել, որպեսզի մարտ 8-ապրիլ 7 ընկած ժամանակահատվածը հայտարարվի կանանց միամսյակ: Այո, ամսաթվային մերձավորություն, թերևս, կա, բայց ոչ գաղափարաբանական` բովանդակային: Չնայած հասարակության մեջ այս վերջինը անտեսվում է և քչերն են խորամուխ լինում այդ տոների ծագման, նշելու կարևորության և բովանդակության մեջ, այնուամենայնիվ, ցանկանում եմ փոքրիկ փորձ անել` լուսաբանելու վերջինը` «Մայրության և գեղեցկության» տոնը /Մարտի 8-ին փոքրիշատե անդրադարձ կատարվել է Անդրեյ սարկավագ Կուրաևի հոդվածի թարգմանությամբ/:

7.3.11

ԿԱՐԵԼԻ՞ Է ԱՐԴՅՈՔ ՉՏՈՆԵԼ ՄԱՐՏԻ 8-Ը

Անդրեյ սարկավագ Կուրաև
(համառոտած ազատ թարգմանություն)

Կրոնագիտության և մշակութաբանության մեջ գոյություն ունի մի ժանր` առասպելաբնական վերականգնում (ռեկոնստրուկցիա): Ինչպես հնագետն է սյան փլատակներից փորձում վերականգնել տաճարի տեսքը կամ ինչպես կենսահնեաբանն է ողնաշարի միջոցով փորձում վերականգնել դինոզավրի տեսքը, այդպես էլ կրոնի պատմաբանը պատմական մեկ ակնարկի, մասնիկի, հեռավոր արձագանքի միջոցով փորձում է վերականգնել այն հավատալիքը, որը ժամանակին կենդանի էր ու պայմանավորում էր մարդկանց ճակատագիրը, սակայն հետո խամրեց և անհետացավ:

Նմանատիպ բեկոր, դինոզավրից մնացած ոսկոր է մինչև մեր օրերը հասած Մարտի 8 կոչվող տոնը: Ի՞նչ է կանգնած այդ ավանդույթի հետևում և ինչո՞ւ է այն այդքան կենսական, չնայած որ սերում է այն ժամանակներից, որն այսօր ամենևին համակրանք չի առաջացնում: Ի՞նչ հավատալիքներ, մտքեր և հույսեր էին կապված այդ օրվա հետ այն ժամանակներում, երբ Մարտի 8-ը նշելը ավանդույթ չէր, այլ` չլսված նորույթ: