Showing posts with label կանանց տոն. Show all posts
Showing posts with label կանանց տոն. Show all posts

13.4.11

ԱՎԵՏՈՒՄ` ՏՈՆ ՄԱՅՐԵՐԻ


Մայր և կույս` աղախին Քրիստոսի,
Որ բարեխոսդ ես միշտ աշխարհի, 
Քեզ երանեն ամենայն ազինք,
Քեզ երանեն ամենայն ազինք: 
(շարակնոց) 
Հայաստանում, ի տարբերություն աշխարհի մի շարք երկրների կանանց նվիրված 2 տոն են նշում` «Կանանց միջազգային տոն» մարտի 8-ին և «Մայրության ու գեղեցկության տոն» ապրիլի 7-ին: Ընդ որում այս երկու տոների ժամանակագրական մերձավորությունը առիթ է հանդիսացել, որպեսզի մարտ 8-ապրիլ 7 ընկած ժամանակահատվածը հայտարարվի կանանց միամսյակ: Այո, ամսաթվային մերձավորություն, թերևս, կա, բայց ոչ գաղափարաբանական` բովանդակային: Չնայած հասարակության մեջ այս վերջինը անտեսվում է և քչերն են խորամուխ լինում այդ տոների ծագման, նշելու կարևորության և բովանդակության մեջ, այնուամենայնիվ, ցանկանում եմ փոքրիկ փորձ անել` լուսաբանելու վերջինը` «Մայրության և գեղեցկության» տոնը /Մարտի 8-ին փոքրիշատե անդրադարձ կատարվել է Անդրեյ սարկավագ Կուրաևի հոդվածի թարգմանությամբ/:

7.3.11

ԿԱՐԵԼԻ՞ Է ԱՐԴՅՈՔ ՉՏՈՆԵԼ ՄԱՐՏԻ 8-Ը

Անդրեյ սարկավագ Կուրաև
(համառոտած ազատ թարգմանություն)

Կրոնագիտության և մշակութաբանության մեջ գոյություն ունի մի ժանր` առասպելաբնական վերականգնում (ռեկոնստրուկցիա): Ինչպես հնագետն է սյան փլատակներից փորձում վերականգնել տաճարի տեսքը կամ ինչպես կենսահնեաբանն է ողնաշարի միջոցով փորձում վերականգնել դինոզավրի տեսքը, այդպես էլ կրոնի պատմաբանը պատմական մեկ ակնարկի, մասնիկի, հեռավոր արձագանքի միջոցով փորձում է վերականգնել այն հավատալիքը, որը ժամանակին կենդանի էր ու պայմանավորում էր մարդկանց ճակատագիրը, սակայն հետո խամրեց և անհետացավ:

Նմանատիպ բեկոր, դինոզավրից մնացած ոսկոր է մինչև մեր օրերը հասած Մարտի 8 կոչվող տոնը: Ի՞նչ է կանգնած այդ ավանդույթի հետևում և ինչո՞ւ է այն այդքան կենսական, չնայած որ սերում է այն ժամանակներից, որն այսօր ամենևին համակրանք չի առաջացնում: Ի՞նչ հավատալիքներ, մտքեր և հույսեր էին կապված այդ օրվա հետ այն ժամանակներում, երբ Մարտի 8-ը նշելը ավանդույթ չէր, այլ` չլսված նորույթ: