ԴԱ ՎԻՆՉԻ` ՄԱՐԴ ՀԱՆՃԱՐ

1452թ. ճիշտ ապրիլի 15-ին ծնվել է աշխարհի ամենահանճարեղ ու խորհրդավոր մարդկանցից մեկը` Լեոնարդո դի սեր Պիերո դա Վինչին (մահացել է 1519թ. մայիսի 2-ին), ով ընթերցողին հայտնի է առավելաբար որպես Վերածննդի դարաշրջանի կարկառուն գեղանկարիչ: Ամենևին չհանդգնելով թերագնահատել դա Վինչի գեղանկարչին` այնուամենայնիվ պիտի նշեմ, որ մեծ վարպետը հանճարեղորեն փայլել է նաև որպես քանդակագործ, ճարտարապետ, գյուտարար, ինժեներ, ֆիզիկոս, քիմիկոս, մաթեմաթիկոս, աստղագետ, անատոմ, բուսաբան, երկրաբան, փիլիսոփա, աշխարհագրագետ, լեզվաբան, երաժիշտ և գրող:

Ահա հատկապես այս վերջին տաղանդը հաշվի առնելով` ցանկանում եմ ներկայացնել դա Վինչիի հետաքրքիր առակներից մեկը` վստահ լինելով, որ այն շատերիդ համար ուսուցողական պիտի լինի:

ԱՐԴԱՐՈՒԹՅՈՒՆ

- Արդարություն չկա աշխարհում,- աղիողորմ ծվծվաց աքիսի ճանկերից հրաշքով դուրս պրծած մուկը:

- Մինչև ե՞րբ հանդուրժենք սուտը,- վրդովված բացականչեց աքիսը` մի կերպ հասցնելով կատվից թաքնվել նեղ փչակի մեջ:

- Կամայականությունից արդեն օր ու արև չունենք,- մլավեց կատուն` բարձր ցանկապատին ցատկելով ու վախով նայելով ներքևում հաչող բակային շանը:

- Հանդարտվե՛ք, բարեկամնե՛ր,- ասաց գյուղացու բակի վանդակում նստած իմաստուն բուն:- Կյանքից ունեցած ձեր տրտունջներում ճշմարտության մաս կա: Բայց մի՞թե ճշմարտությունն իրավամբ ձեզանից միայն մեկին է պատկանում:

Այդ խոսքերն ասելու ընթացքում մուկը դուրս նայեց բնից, աքիսը քիթը հանեց փչակից, կատուն ավելի հարմար տեղավորվեց ցանկապատի վրա, իսկ շունը նստեց հետևի թաթերին:

- Արդարությունը,- շարունակեց բուն, - բնության բարձրագույն օրենքն է, ըստ որի էլ խելամիտ համաձայնություն է հաստատվում բոլոր նրանց միջև, ովքեր ապրում են աշխարհիս երեսին: Այդ իմաստուն օրենքի համաձայն են ապրում բոլոր գազանները, թռչունները, ձկները և նույնիսկ միջատները: Նայե՛ք, թե որքան համերշխ է ապրում և աշխատում մեղուների պարսը:

Բուն իսկապես իրավացի էր: Ով գոնե մեկ անգամ մեղվափեթակ է տեսել, գիտի, որ այնտեղ անվերապահորեն իշխում է մայր մեղուն` մեծագույն խելամտությամբ տնօրինելով ամեն ինչ ու ամենքին և բազմանդամ մեղվաընտանիքի անդամների միջև պարտականություններն արդարորեն բաշխելով: Մեղուների մի մասի հիմնական գործը ծաղիկներից նեկտար հավաքելն է, մյուսներինը`մեղվաբջիջներում աշխատելը, ոմանք հսկում են փեթակը` հեռո քշելով աներես բոռերին ու իշամեղուներին, մյուսներն էլ մաքրություն պահպանելով են զբաղված: Կան մեղուներ, որոնք պարտավոր են հոգ տանել մայր մեղվի մասին` ոչ մի քայլ չհեռանալով նրանից: Երբ տիրակալուհին ծերանում է, ամենաուժեղ մեղուները խնամքով նրան կրում են իրենց վրա, իսկ առավել փորձառուներն ու գիտակները բուժում են նրան ամեն տեսակ դեղերով: Ու եթե թեկուզ մեկ մեղու խախտի իր պարտականությունը, նրան անխուսափելի պատիժ է սպասվում:

Բնության մեջ ամեն ինչ իմաստուն է և մտածված, յուրաքանչյուրը պետք է զբաղվի իր գործով, և կյանքի բարձրագույն արդարությունն այդ իմաստության մեջ է:

(առակն ըստ` 

«Լեոնարդո դա Վինչի, Առակներ, Հեքիաթներ, Լեգենդներ» գրքույկի

 (կազող` Հրաչյա Ամիրյան))

Միացի՛ր ՍԱՐԿԱՎԱԳԱԳՐՔԻՆ նաև facebook-ում