ՄՈՎՍԵՍԻ ՄԱՀՎԱՆ ԱՎԱՆԴՈՒԹՅՈՒՆԸ (Հուդա 9-10)

Jhon ընթերցողի առաջարկով այսօր կծանոթանանք Հուդա առաքյալի նամակի 9-10 համարների մեկնաբանությունը: Եկեք ընթերցենք հատվածը` այն սկսելով մի քիչ ավելի վերևից. 

«Նոյն ձևով էլ, սրանք ևս, քնի մեջ զառանցելով, մարմին են պղծում, Աստծու իշխանությունն արհամարհում, երկնային փառավոր էակներին հայհոյում, այն դեպքում, երբ Միքայէլ հրեշտակապետը, բանսարկու Սատանայի հետ, Մովսեսի մարմնի մասին վիճելիս, չհամարձակվեց հայհոյալից խոսքերով դատապարտել նրան, այլ ասաց. «Թող Տերը քեզ սաստի»։ Իսկ սրանք հայհոյում են այն բանի դեմ, որ չգիտեն. և ինչ բաներ, որ բնազդով գիտեն, ինչպես անբան անասունը, նրանցով էլ ապականվում են» (Հուդա 8-10)։

Այս կարճ խոսքերից իսկ ակնհայտ է, որ նամակի հեղինակը խոսում է այն մարդկանց մասին, ովքեր շեղում, խեղում կամ մերժում են ճշմարիտ քրիստոնեական վարդապետությունը (հմմտ. Հուդա 4 ), ու թեև մեզ հայտնի չէ, թե ինչ հերետիկոսներ ու կեղծ ուսուցիչներ են նրանք, այնուամնայնիվ մի քանի բառեր ու արտահայտություններ հուշում են, որ սուրբ առաքյալին վրդովել է այն, որ այդ հերետիկոները`

1. քարոզում են «վարդապետություններ»` հիմնված սոսկ մարմնական-զգայական ընկալումների վրա («մարմին են պղծում», «ինչ բաներ, որ բնազդով գիտեն, ինչպես անբան անասունը, նրանցով էլ ապականվում են»),
2. սկզբունքորեն մերժում ու խոտելի են համարում այն, ինչ դուրս է իրենց մտահայեցողությունից և հոգևոր փորձառությունից («սրանք հայհոյում են այն բանի դեմ, որ չգիտեն»),
3. մերժում են երկնավոր զորությունների` հրեշտակների գոյությունը, սրբությունը կամ գործունեությունը և հայհոյում են նրանց («Աստծու իշխանությունն արհամարհում, երկնային փառավոր էակներին հայհոյում» հմմտ. Բ Պետր. 2:9-13):

Ի հակադրություն մոլորյալների այս քայլի, Հուդան հիշատակում է մի միտք. «երբ Միքայել հրեշտակապետը, բանսարկու Սատանայի հետ, Մովսեսի մարմնի մասին վիճելիս, չհամարձակվեց հայհոյալից խոսքերով դատապարտել նրան, այլ ասաց. «Թող Տերը քեզ սաստի»» (Հուդա 9): Հիշյալ դեպքը, սակայն, Աստվածաշնչում հանդիպել չենք կարող. Մովսես մարգարեի մահվան դրվագն անգամ Հին Կտակարանում շատ համառոտ է ներկայացված (Բ Օր. 34:1-6): Սակայն այն, ինչի մասին առաջին դարում խոսում էր առաքյալը, անպայմանորեն հայտնի ու հասկանալի էր ժողովրդի լայն զանգվածներին: Մեջբերված հատվածը մաս է կազմում Սրբազան Ավանդության, որը պահպանվել է նաև «Մովսեսի ննջումը» վերնագրով պարականոն գրվածքում: Պարականոնում պատմվում է, թե ինչպե՛ս  է Աստված պատվիրում Միքայել հրեշտակապետին թաղել Մովսեսի մարմինը, սակայն հայտնվում է սատանան` Արուսյակ հրեշտակը, և հայտարարում, թե Մովսեսի դին իրավամբ պետք է պատկանի իրեն, քանի որ Մովսեսը մարդասպան է, որը սպանել է եգիպտացուն (տե՛ս Ելք 2:11-12): Չնայած սատանայի այս մոլորեցուցիչ սադրանքին`  Միքայել հրեշտակապետը հայհոյալից չի դիմում սատանային, այլ ընդամենն ասում է «Թող Տերը քեզ սաստի»:

Ահա այս փոքրիկ ավանդության մեջբերմամբ առաքյալը մեզ մի քանի դաս է տալիս.

1.  Ավանդությունը չափազանց կարևոր է Սուրբ Գիրքը հասկանալու համար, քանի որ Աստվածաշունչն ու Ավանդությունը, իրականում, անբաժանելի են և մեկը մյուսին փոխլրացնող:
2. Հրեշտակները սուրբ են և նրանց վերաբերյալ վարդապետությունները մերժողներն առնվազն հերետիկոսներ են (Հայոց Եկեղեցին տոն ունի` նվիրված Սուրբ Հրեշտակապետներին և երկնային զորություններին):
3. Ով էլ լինի դիմացինը, ինչիսին էլ լինի (եթե անգամ սատանան լինի), նրա չարությանը չարությամբ պատասխանելն անթույլատրելի է (հմմտ. Մատթ. 5:39), հայհոյությունը` խորթ քրիստոնյայի բերանի համար, այլ լավագույն տարբերակը մոլորեցնողին սաստելու` նրան Տիրոջ դատին հանձնելն է. «Թող Տերը քեզ սաստի»:

Նամակն ամբողջովին ընկալելու համար առաջարկում եմ այն կարդալ ամբողջությամբ`

Հուդա առաքյալի նամակը:

Հուսամ մեկնաբանությունը օգտակար կգտնվի, եթե հարցեր առաջանան, սիրով կպատասխանեմ: Աստված թող օրհնի ձեզ:

Եթե հավանեցիք այս մեկնաբանությունը և ունեք մեկնության կարոտ Ձեր աստվածաշնչյան հատվածը, անցե՛ք այս հղումով` 

ՍՈՒՐԲ ԳՐՔԻ ՄԵԿՆԱԲԱՆՈՒԹՅՈՒՆ: