ՆԵՐԱԾՈՒԹՅՈՒՆ
ՀԻՍՈՒՍ ՔՐԻՍՏՈՍԻ ԱՎԵՏԱՐԱՆԸ ԸՍՏ ՄԱՐԿՈՍԻ
Մարկոսի Ավետարանը չորս Ավետարաններից ամենակարճն ու հնագույնն է: Հեղինակը, հնուց ի վեր, համարվում է Հովհաննես Մարկոսը, որի մասին տեղեկություններ ունենք «Առաքյալների գործերը» գրքից և առաքելական նամակներից (Կղ 4.10, Փլմ 24, Բ Տմ 4.11, Ա Պտ 5.13): Մարկոսը եղել է Պողոսի և Բառնաբասի ուղեկիցը և որոշ ժամանակ աշակերտել Պետրոս առաքյալին:
Գործք 12:12-ից հայտնի է դառնում, որ Մարկոսի մոր` Մարիամի տունը առաքյալների աղոթավայրն էր Երուսաղեմում: Կարծվում է, որ Հիսուսի ձերբակալության ժամանակ մերկ փաղչող երիտասարդը հենց Մարկոսն է եղել (Մարկ. 14:51-52): Ըստ ավանդության` Մարկոսը եղել է Ալեքսանդրիայի առաջին եպիսկոպոսը և նահատակվել է այդտեղ քսան տարի եպիսկոպոսություն անելուց հետո:
Մարկոսի ավետարանն ուղղված է հեթանոսությունից դարձի եկած քրիստոնյաներին: Գրվել է 64-70 թվականների միջև, Հռոմում:
Եկեղեցական սրբանկարչության մեջ Մարկոս ավետարանիչի խորհրդանիշն է առյուծը, քանի որ Մարկոսն իր ավետարանի սկզբում առյուծի պես քաջաբար հայտարարում է, որ Հիսուս Աստծո Որդին է:
Մարկոսի Ավետարանն սկսվում է այն հաստատումով, որ Հիսուս Քրիստոսն Աստծու Որդին է: Այս Ավետարանը Հիսուսին ներկայացնում է որպես մեծ հեղինակության տեր մի անձի, որի իշխանությունը երևում է նրա ուսուցումներից, չար ոգիների վրա ունեցած ազդեցությունից և մարդկանց մեղքերը ներելուց: Աստիճանաբար Հիսուսն ինքն իրեն հայտնի է դարձնում իր աշակերտներին, և որքան հայտնի է դարձնում իր Մեսիա լինելը, այնքան ավելի է խոսում իր չարչարանքների, մահվան և հարության մասին, որոնք պիտի տեղի ունենային Երուսաղեմում: Հիսուսն ինքն իրեն կոչում է Մարդու Որդի, որն աշխարհ է եկել իր կյանքը տալու՝ մարդկությունը մեղքի կապանքներից ազատագրելու համար:
Մարկոսն իր Ավետարանում Հիսուսի պատմությունը մեզ ներկայացնում է առավելապես նրա կատարած գործերով, քան նրա խոսքերով և ուսուցումներով: Հովհաննես Մկրտչի մասին կարճ ներածականից և Հիսուսի մկրտության և փորձության դրվագի համառոտ նկարագրությունից հետո Մարկոսն անմիջապես անցնում է Հիսուսի առաքելությանն ու նրա կատարած բժշկումներին: Ժամանակի ընթացքում Հիսուսի հետևորդները հետզհետե ավելի լավ են հասկանում նրան, մինչդեռ, մյուս կողմից, նրա հակառակորդներն ավելի թշնամական դիրք են բռնում նրա հանդեպ: Վերջին գլուխներում նկարագրված են Հիսուսի վերջին շաբաթը, հատկապես նրա խաչելությունը և հարությունը:
Մարկոսի Ավետարանը գործնական, պարզ ու արագ ոճով, բայց տպավորիչ կերպով է ներկայացնում Հիսուսին, այնպես որ յուրաքանչյուր ընթերցող, հռոմեացի հարյուրապետի նման, կարողանա գոչել. «Իսկապես որ այս մարդն Աստծու Որդին էր» (15.39):
ՄԱՐԿՈՍԻ ԱՎԵՏԱՐԱՆԻ ԱՄՓՈՓ ԲՈՎԱՆԴԱԿՈՒԹՅՈՒՆԸ.
✠ Ավետարանի սկիզբը (1.1-13)
✠ Հիսուսի առաքելությունը Գալիլեայում (1.14-9.50)
✠ Հիսուսի երթը Գալիլեայից Երուսաղեմ (10.1-52)
✠ Վերջին շաբաթը Երուսաղեմում և նրա շրջակայքում (11.1-15.47)
✠ Հիսուսի հարությունը (16.1-8)
✠ Հարությունից հետո Հիսուսի երևալը երեք անգամ և համբարձումը (16.9-20)
Մարկոս 1 ✠ ՀՈՎՀԱՆՆԵՍ ՄԿՐՏՉԻ ՔԱՐՈԶՉՈՒԹՅՈՒՆԸ ✠ ՀԻՍՈՒՍԻ ՄԿՐՏՈՒԹՅՈՒՆԸ ✠ ԱՌԱՋԻՆ ՉՈՐՍ ԱՇԱԿԵՐՏՆԵՐԸ ✠ ԴԻՎԱՀԱՐԻ ԲԺՇԿՈՒՄԸ ✠ ԶԱՆԱԶԱՆ ԲԺՇԿՈՒՄՆԵՐ ✠ ԲՈՐՈՏԻ ԲԺՇԿՈՒՄԸ ✠
Մարկ. 1:1-3, Մարկ. 1:1-5, Մարկ. 1:2-3 , Մարկ. 1:4-8, Մարկ. 1:7-8, Մարկ. 1։9-11, Մարկ. 1:9-13, Մարկ. 1։12-13, Մարկ. 1:14-20 , Մարկ. 1:16-20, Մարկ. 1:21-28 , Մարկ. 1:29-34, Մարկ. 1:29-39, Մարկ. 1:40-45, Մարկ. 1:40-45
Մարկոս 2 ✠ ԱՆԴԱՄԱԼՈՒՅԾԻ ԲԺՇԿՈՒՄԸ ✠ ՂԵՒԻԻ ԿՈՉՈՒՄԸ ✠ ՎԵՃ ԾՈՄԱՊԱՀՈՒԹՅԱՆ ՄԱՍԻՆ ✠ ՇԱԲԱԹ ՕՐՈՎ ՊՈԿՎԱԾ ՀԱՍԿԵՐ ✠
Մարկոս 3 ✠ ՉՈՐԱՑԱԾ ՁԵՌՔԻ ԲԺՇԿՈՒՄԸ ✠ ԲԱԶՄՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ ՀԻՍՈՒՍԻ ԵՏԵՒԻՑ ✠ ՏԱՍՆԵՐԿՈՒՍԻ ԸՆՏՐՈՒԹՅՈՒՆԸ ✠ ՀԻՍՈՒՍԻ ՄԱՅՐՆ ՈՒ ԵՂԲԱՅՐՆԵՐԸ ✠
Մարկոս 4 ✠ ՍԵՐՄՆԱՑԱՆԻ ԱՌԱԿԸ ✠ ՍԵՐՄՆԱՑԱՆԻ ԱՌԱԿԻ ՄԵԿՆՈՒԹՅՈՒՆԸ ✠ ԱՅԼ ԱՌԱԿՆԵՐ ✠ ՓՈԹՈՐԿԻ ԽԱՂԱՂԵՑՈՒՄԸ ✠
Մարկ. 4:1-20
Մարկ. 4:1-12,
Մարկ. 4:1-2 /10-12/ ,
Մարկ. 4:3-9 /13-20/ ,
Մարկ. 4:10-12/1-2/ ,
Մարկ. 4:13-20 /3-9/ ,
Մարկ. 4:21-25 ,
Մարկ. 4:26-34,
Մարկ. 4:35-41,
Մարկ. 4:35-41,
Մարկ. 4:26-29,
Մարկ. 4:35-41 ,
Մարկ. 4:35-41
Մարկ. 4:1-12,
Մարկ. 4:1-2 /10-12/ ,
Մարկ. 4:3-9 /13-20/ ,
Մարկ. 4:10-12/1-2/ ,
Մարկ. 4:13-20 /3-9/ ,
Մարկ. 4:21-25 ,
Մարկ. 4:26-34,
Մարկ. 4:35-41,
Մարկ. 4:35-41,
Մարկ. 4:26-29,
Մարկ. 4:35-41 ,
Մարկ. 4:35-41
Մարկոս 5 ✠ ԳԵՐԳԵՍԱՑԻ ԴԻՎԱՀԱՐԸ ✠ ՀԱՅՐՈՍԻ ԱՂՋԿԱ ՀԱՐՈՒԹՅՈՒՆԸ ԵՒ ՏԵՌԱՏԵՍ ԿՆՈՋ ԲԺՇԿՈՒՄԸ ✠
Մարկոս 6 ✠ ՀԻՍՈՒՍԻ ԱՅՑԵԼՈՒԹՅՈՒՆԸ ՆԱԶԱՐԵԹ ✠ ՏԱՍՆԵՐԿՈՒՍԻ ԱՌԱՔԵԼՈՒԹՅՈՒՆԸ ✠ ՀՈՎՀԱՆՆԵՍ ՄԿՐՏՉԻ ԲԱՆՏԱՐԿՈՒԹՅՈՒՆՆ ՈՒ ԳԼԽԱՏՈՒՄԸ ✠ ՀԱՑԻ ԱՌԱՋԻՆ ԲԱԶՄԱՑՈՒՄԸ ✠ ՀԻՍՈՒՍ ՔԱՅԼՈՒՄ Է ԾՈՎԻ ՎՐԱՅՈՎ ✠ ԲԺՇԿՈՒՄՆԵՐ ԳԵՆՆԵՍԱՐԵԹՈՒՄ ✠
Մարկ. 6:1-6 ,
Մարկ. 6:7-13,
Մարկ. 6:14-29,
Մարկ. 6:30-44,
Մարկ. 6:30-44 ,
Մարկ. 6:30-44,
Մարկ. 6:45-52,
Մարկ. 6:45-56
Մարկ. 6:7-13,
Մարկ. 6:14-29,
Մարկ. 6:30-44,
Մարկ. 6:30-44 ,
Մարկ. 6:30-44,
Մարկ. 6:45-52,
Մարկ. 6:45-56
Մարկոս 7 ✠ ՎԵՃ ՆԱԽՆԻՆԵՐԻ ԱՎԱՆԴՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԻ ՇՈՒՐՋ ✠ ՄԱՔՈՒՐԸ ԵՒ ԱՆՄԱՔՈՒՐԸ ✠ ՓՅՈՒՆԻԿԵՑԻ ԿՆՈՋ ՀԱՎԱՏԸ ✠ ԽՈՒԼ-ՀԱՄՐԻ ԲԺՇԿՈՒՄԸ ✠
Մարկոս 8 ✠ ՀԱՑԻ ԵՐԿՐՈՐԴ ԲԱԶՄԱՑՈՒՄԸ ✠ ԵՐԿՆԱՅԻՆ ՆՇԱՆԻ ՀԱՅՑՈՒՄ ՀԻՍՈՒՍԻՑ ✠ ՓԱՐԻՍԵՑԻՆԵՐԻ ԵՒ ՀԵՐՈՎԴԵՍԱԿԱՆՆԵՐԻ ԹԹԽՄՈՐԸ ✠ ԲԵԹՍԱՅԻԴԱՑԻ ԿՈՒՅՐԻ ԲԺՇԿՈՒՄԸ ✠ ՃՇՄԱՐԻՏ ԴԱՎԱՆՈՒԹՅՈՒՆԸ ✠ ՀԻՍՈՒՍԻ ԿԱՆԽԱՍԱՑՈՒԹՅՈՒՆԸ ԻՐ ՄԱՀՎԱՆ ԵՒ ՀԱՐՈՒԹՅԱՆ ՄԱՍԻՆ ✠
Մարկոս 9 ✠ ՀԻՍՈՒՍԻ ՊԱՅԾԱՌԱԿԵՐՊՈՒԹՅՈՒՆԸ ✠ ԼՈՒՍՆՈՏ ԵՐԵԽԱՅԻ ԲԺՇԿՈՒՄԸ ✠ ԿՐԿԻՆ ԿԱՆԽԱՍԱՑՈՒԹՅՈՒՆ ՄԱՀՎԱՆ ԵՒ ՀԱՐՈՒԹՅԱՆ ՄԱՍԻՆ ✠ ՄԵԾԸ ԱՐՔԱՅՈՒԹՅԱՆ ՄԵՋ ✠ ՈՎ ՄԵՐ ԴԵՄ ՉԵ, ՄԵԶ ՀԵՏ Է ✠ ԳԱՅԹԱԿՂՈՒԹՅԱՆ ՄԱՍԻՆ ✠
Մարկոս 10 ✠ ԱՄՈՒՍՆԱԼՈՒԾՈՒԹՅԱՆ ՄԱՍԻՆ ✠ ՀԻՍՈՒՍ ՕՐՀՆՈՒՄ Է ՄԱՆՈՒԿՆԵՐԻՆ ✠ ՀԱՐՈՒՍՏ ՄԱՐԴԸ ✠ ՎԵՐՍՏԻՆ ԿԱՆԽԱՍԱՑՈՒԹՅՈՒՆ ՄԱՀՎԱՆ ԵՒ ՀԱՐՈՒԹՅԱՆ ՄԱՍԻՆ ✠ ԶԵԲԵԴԵՈՍԻ ՈՐԴԻՆԵՐԻ ԽՆԴՐԱՆՔԸ ✠ ԿՈՒՅՐ ԲԱՐՏԻՄԵՈՍԻ ԲԺՇԿՈՒՄԸ ✠
Մարկ. 10:1-12,
Մարկ. 10:13-16,
Մարկ. 10:17-27,
Մարկ. 10:28-31,
Մարկ. 10:32-34,
Մարկ. 10:35-45,
Մարկ. 10:46-52
Մարկ. 10:13-16,
Մարկ. 10:17-27,
Մարկ. 10:28-31,
Մարկ. 10:32-34,
Մարկ. 10:35-45,
Մարկ. 10:46-52
Մարկոս 11 ✠ ՀԻՍՈՒՍԻ ՄՈՒՏՔԸ ԵՐՈՒՍԱՂԵՄ ✠ ԱՆՊՏՈՒՂ ԹԶԵՆԻՆ ✠ ՏԱՃԱՐՈՒՄ ԱՌԵՒՏՈՒՐ ԱՆՈՂՆԵՐԻ ՎՏԱՐՈՒՄԸ ✠ ԹԶԵՆՈՒ ԴԱՍԸ. ՀԱՎԱՏ ԵՒ ԱՂՈԹՔ ✠ ՀԱՐՑ ՀԻՍՈՒՍԻՆ ԻՐ ԻՇԽԱՆՈՒԹՅԱՆ ՄԱՍԻՆ ✠
Մարկ. 11:1-11,
Մարկ. 11:12-14,
Մարկ. 11:12-14 /20-24/,
Մարկ. 11:15-19,
Մարկ. 11:20-26 /11:12-14/
Մարկ. 11:27-33
Մարկ. 11:12-14,
Մարկ. 11:12-14 /20-24/,
Մարկ. 11:15-19,
Մարկ. 11:20-26 /11:12-14/
Մարկ. 11:27-33
Մարկոս 12 ✠ ՉԱՐ ՄՇԱԿՆԵՐԻ ԱՌԱԿԸ ✠ ԿԱՅՍՐԻՆ ՏՐՎԵԼԻՔ ՏՈՒՐՔԸ ✠ ՀԱՐՑ ՄԵՌԵԼՆԵՐԻ ՀԱՐՈՒԹՅԱՆ ՄԱՍԻՆ ✠ ԱՌԱՋԻՆ ՊԱՏՎԻՐԱՆԸ ✠ ՔՐԻՍՏՈՍ` ՈՐԴԻ ԵՒ ՏԵՐ ԴԱՎԹԻ ✠ ՕՐԵՆՍԳԵՏՆԵՐԻ ԴԱՏԱՊԱՐՏՈՒՄԸ ✠ ԱՅՐԻ ԿՆՈՋ ԼՈՒՄԱՆ ✠
Մարկոս 13 ✠ ԿԱՆԽԱՍԱՑՈՒԹՅՈՒՆ ՏԱՃԱՐԻ ԿՈՐԾԱՆՄԱՆ ՄԱՍԻՆ ✠ ՍԿԻԶԲՆ ԵՐԿԱՆՑ ✠ ՄԵԾ ՍՐԲԱՊՂԾՈՒԹՅՈՒՆԸ ✠ ՄԱՐԴՈՒ ՈՐԴՈՒ ԳԱԼՈՒՍՏԸ ✠ ԹԶԵՆՈՒ ԴԱՍԸ ✠ ՉՍՊԱՍՎԱԾ ՕՐԸ ԵՒ ԺԱՄԸ ✠
Մարկոս 14 ✠ ԴԱՎԱԴՐՈՒԹՅՈՒՆ ՀԻՍՈՒՍԻ ԴԵՄ ✠ ՕԾՈՒՄ ԲԵԹԱՆԻԱՅՈՒՄ ✠ ՀՈՒԴԱՅԻ ՀԱՄԱՁԱՅՆՈՒԹՅՈՒՆԸ` ՄԱՏՆԵԼՈՒ ՀԻՍՈՒՍԻՆ ✠ ՎԵՐՋԻՆ ԸՆԹՐԻՔԸ ✠ ՀԱՂՈՐԴՈՒԹՅԱՆ ԽՈՐՀՐԴԻ ՀԱՍՏԱՏՈՒՄ ✠ ԿԱՆԽԱՍԱՑՈՒԹՅՈՒՆ ՊԵՏՐՈՍԻ ՈՒՐԱՑՈՒԹՅԱՆ ՄԱՍԻՆ ✠ ԱՂՈԹՔ ԳԵԹՍԵՄԱՆԻՈՒՄ ✠ ՀԻՍՈՒՍԻ ՄԱՏՆՎԵԼԸ ԵՒ ՁԵՐԲԱԿԱԼՎԵԼԸ ✠ ՀԻՍՈՒՍ ԿԱՅԻԱՓԱՅԻ ԵՒ ԱՏՅԱՆԻ ԱՌԱՋ ✠ ՊԵՏՐՈՍԻ ՈՒՐԱՑՈՒՄՆԵՐԸ ✠
Մարկոս 15 ✠ ՀԻՍՈՒՍ ՊԻՂԱՏՈՍԻ ԱՌԱՋ ✠ ՓՇԵ ՊՍԱԿ ✠ ՀԻՍՈՒՍԻ ԽԱՉՎԵԼԸ ✠ ՀԻՍՈՒՍԻ ՄԱՀԸ ✠ ՀԻՍՈՒՍԻ ԹԱՂՈՒՄԸ ✠
Մարկոս 16 ✠ ԹԱՓՈՒՐ ԳԵՐԵԶՄԱՆԸ ԵՒ ՀԻՍՈՒՍԻ ՀԱՐՈՒԹՅՈՒՆԸ ✠ ՀԱՐՈՒՑՅԱԼ ՀԻՍՈՒՍ ԵՐԵՒՈՒՄ Է ԱՇԱԿԵՐՏՆԵՐԻՆ ✠ ՏԻԵԶԵՐԱԿԱՆ ԱՌԱՔԵԼՈՒԹՅՈՒՆ ✠ ՀԻՍՈՒՍԻ ՀԱՄԲԱՐՁՈՒՄԸ ✠